Als u een eigen website, webshop en/of blog heeft, dan zult u het vast ook wel eens hebben gedaan of wellicht nog steeds doen. Uw website en/of blog opleuken en verfraaien met (andermans) afbeeldingen. Alleen maar tekst is immers ook zo saai. Dus waarom zou u niet enkele afbeeldingen die u heeft gevonden via Google op uw website kunnen plaatsen? Het probleem is dat dit niet zomaar mag, omdat er vaak auteursrecht op rust.

Wat is auteursrecht?

Auteursrecht beschermt een werk van letterkunde, wetenschap of kunst. Het is niet nodig om een auteursrecht te registeren en/of in te schrijven, aangezien auteursrecht vanzelf ontstaat door het maken van een werk. Degene die het werk maakt, wordt beloond met het auteursrecht. Het werk moet dan wel een creatieve prestatie van de maker zijn, welke een eigen en oorspronkelijk karakter moet bezitten. Dit betekent dat het niet ontleend mag zijn aan een ander werk. Tevens moet op het werk een ‘persoonlijk stempel’ rusten, wat betekent dat er sprake moet zijn van een zekere mate van menselijke creativiteit. Voorbeelden van werken welke auteursrechtelijk beschermd kunnen zijn, zijn toneelstukken, muziek, foto’s, bouwwerken, films, tekeningen, boeken, maar bijvoorbeeld ook een geur.

De maker van een dergelijk ‘werk’ (en dus auteursrechthebbende) heeft vervolgens het exclusieve recht om het werk openbaar te maken en te verveelvoudigen. Indien een ander dan de maker van het werk gebruik wil maken, dan is daar dus toestemming van de maker voor nodig. Veelal is het betalen van een redelijke vergoeding voor het gebruik van het werk een voorwaarde voor het verkrijgen van deze toestemming.

Bij foto’s en/of afbeeldingen kunt u ervan uitgaan dat er vrijwel altijd auteursrecht op rust. Dit is niet altijd aan de afbeelding te zien, aangezien een vermelding van het auteursrecht niet nodig is. Alle foto’s en afbeeldingen zijn namelijk automatisch (door het auteursrecht) beschermd.

Welke foto’s en afbeeldingen mag u gebruiken?

Als u een bepaalde foto of afbeelding wilt gebruiken, dan dient u daarvoor dus eerst toestemming te vragen aan de rechthebbende. De rechthebbende van een foto of afbeelding is zoals hiervoor aan de orde gekomen doorgaans de maker van het werk, dus bijvoorbeeld de fotograaf. Het kan echter ook zo zijn dat de rechthebbende degene is die de auteursrechten van de maker heeft overgenomen, zoals een persagentschap.

Om gebruik te maken van foto’s of afbeeldingen is het gelukkig niet nodig dat u zich helemaal moet verdiepen in het auteursrecht. Het is voldoende om bij het gebruiken van foto’s en/of afbeeldingen in gedachten te houden dat er vrijwel altijd toestemming nodig is van de rechthebbende als u zijn of haar werk wilt gebruiken op uw website of blog. Maar hoe komt u dan vervolgens aan foto’s en afbeeldingen die u kunt gebruiken? Hieronder heb ik drie opties voor u op een rij gezet:

• Stuur een e-mail naar de eigenaar van de website waar u de door u te gebruiken foto en/of afbeelding hebt gevonden en vraag of u gebruik mag maken van de foto en/of afbeelding. Het is dan vaak wel gebruikelijk dat u bij het gebruik van de foto of afbeelding verwijst naar de website van de rechthebbende van de foto of afbeelding;
• Een andere optie is om te betalen voor het gebruik van een foto of afbeelding. Dit kan onder andere bij Getty Images en Shutterstock. Via deze websites kan je grote hoeveelheden foto’s en/of afbeeldingen onder voorwaarden en veelal tegen betaling gebruiken op uw eigen website. Controleer daarbij wel de voorwaarden om te bezien of u de foto’s en op welke manier u de foto’s mag gebruiken;
• De beste optie is natuurlijk om uw eigen foto’s en/of afbeeldingen te gebruiken. Maak uw eigen foto’s en/of afbeeldingen zodat u geen toestemming van anderen (meer) nodig hebt om foto’s en/of afbeeldingen te gebruiken.

Wat nu als het kwaad al is geschied?

Stel, u heeft al (zonder toestemming) een afbeelding en/of foto op uw website geplaatst en hiervoor bent u door (de advocaat van) de rechthebbende aangeschreven. De rechthebbende van het auteursrecht kan zich op zijn auteursrecht beroepen en van u eisen dat u zijn of haar werk per direct van uw website verwijdert en dat u een redelijke vergoeding dient te betalen voor het gebruik van zijn of haar werk. Wat kan u hier tegen doen?

Het is in een dergelijk geval aan te raden om zo spoedig mogelijk de bewuste foto’s en/of afbeeldingen van uw website te verwijderen. Het zou kunnen dat de (advocaat van de) rechthebbende het hierbij laat zitten en verder geen vergoeding van u verlangt. In het geval toch ook nog een vergoeding van u wordt gevraagd, dan is het uiteraard aan te raden om te onderhandelen over de hoogte van dat bedrag. Vaak worden namelijk exorbitant hoge bedragen gevraagd, waarbij te betwijfelen valt of u die daadwerkelijk verschuldigd bent. In het geval u toch niets anders kan doen dan de (als gevolg van de inbreuk) geleden schade te vergoeden, dan is het verstandig om zeker te weten dat de wederpartij ook daadwerkelijk de maker en dus auteursrechthebbende van het merk is. Het advies is dan ook om in een dergelijk geval te vragen om een vrijwaring, zodat u niet (indien u niet aan de auteursrechthebbende heeft betaald) nogmaals door de daadwerkelijke auteursrechthebbende wordt aangesproken tot betaling.

Heeft u nog vragen naar aanleiding van dit artikel, bent u rechthebbende en wordt er op uw auteursrecht inbreuk gemaakt, of bent u aangeschreven vanwege het maken van inbreuk op andermans auteursrecht? Neem dan contact op met mr. D.M. Hennen en/of mr. K. Meijer.

mr. D.M. Hennen